Nie można mówić o specjacji jako zmianie skokowej, to zbyt daleko idące uproszczenie. Raczej wygląda to tak, że na pewnym etapie pewna wyodrębniająca się z gatunku macierzystego linia zaczyna mieć biologiczne problemy z krzyżowaniem się z najbardziej od niej oddalonymi przedstawicielami tegoż gatunku (biologicznie, bo zakładamy, że ze względu na izolację niezbędną dla przebiegu tego procesu fizycznej możliwości nie ma), przy czym nadal z powodzeniem może się krzyżować z nieco bliższymi przedstawicielami.

Posłużę się narysowanym na szybko schematem.
t1 obeazuje początek izolacji dwóch populacji danego gatunku.
zielone z czerwonymi krzyżować się nie mogą. Czarne - jak najbardziej.
Całkowite rozdzielenie tych populacji - czyli de facto powstanie nowego gatunku - ma miejsce w punkcie t2.

(szopiści, wybaczcie )