Najlepszym i najwszechstronniejszym systemem i stosunkowo drogim jest sinar który skałdasz jak klocki lego. Pytanie twoje trzeba doprecyzować, czy bedziesz robił powiększenia pod powiększalnikiem czy stykówki? A może ambrotypy? Jeśli powiękalnik lub skaner i tylko to to wystarczy ci 4x5 cala. Jeśli stykówki, kolodion - to zabawa się zaczyna od 8x10". Pamiętaj jednak, że optyka jest dużo droższa do większego formatu.
Czy na szynie? Zależy od tego, czy dysponujesz studiem. Jeśli nie, a portret w plenerze, pomyśl o składanym aparacie.