Prawa autorskie

[Dominooo]

Twoje niezbywalne są prawa osobiste do utworu. Prawa majątkowe możesz zbywać (i to robisz udzielając licencji na wykorzystanie Twojego zdjęcia). Firma nabywając licencje na wykorzystanie (nazywane potocznie zakupem zdjęcia) może nabyć na określonych polach eksploatacji, może nabyć na wszystkich polach istniejących obecnie, lub też na wszystkich obecnych i przyszłych. Może tez określić do kiedy nabywa licencję (bezterminowo, na rok itp).

Czyli udzielając firmie płatnej usługi fotograficznej zawierając umowę o dzieło i przekazując jej wybrane zdjęcia, automatycznie pozbywam się praw majątkowych i oni mogą w takim przypadku zrobić z tymi zdjęciami co chcą (pod warunkiem opisanym poniżej)?

Licencja może być wyłączna i niewyłączna. Przy niewyłącznej - możesz to samo zdjęcie sprzedać (czyli udzielić licencji) innym podmiotom.

A w jakiej formie ma być ta umowa lojalnościowa ? Jeśli nie jesteś pracownikiem etatowym to raczej trudno mi sobie taką umowę i jej przestrzeganie wyobrazić. O ile pamietam - w kodeksie pracy umowa antykonkurencyjna jest wprost powiązana z odpowiednim odszkodowaniem. Przy umowie o dzieło trudno by było to wyegzekwować

Sam nie wiem. Dostałem tylko informację, że mogą mi zaproponować, ale ja nie przyjmę takiego warunku, bo jest to dla mnie nie opłacalne.

[airhead]

masz prawa autorskie do zdjęć - majątkowe możesz sprzedać, ale osobistych (autorstwa) nie możesz się pozbyć...
jakieś głupoty ten prawnik Ci wmówił
masz do tych zdjęć normalne prawa, ba, nawet gdybyś wykonywał reprodukcję obrazu, byś je miał

[C80]

Gdyby prawnik mówił prawdę, to sporo zdjęć możnaby publikować bez wynagrodzenia i podawania autora. Już widzę jak po takiej interpretacji prawa gazety by z radości oszalały.

[mc_iek]

Prawa autorskie to tak naprawdę prawa do podpisu pod dziełem. Prawa majątkowe posiada zasadniczo ten, kto poniósł koszty związane z powstaniem dzieła. W przypadku zdjęć robionych na zamówienie, posiada je zamawiający, oczywiście jeżeli poniósł koszty, między innymi wynagrodzenia fotografa. To tak w pewnym uproszczeniu.

[wiktoch]

Witam ponownie,

pojawiło się trochę nieścisłości w tym temacie i postaram się w możliwie najbardziej przystępny sposób objaśnić zasady ochrony i przenoszenia praw autorskich.

Oczywiście kwestia praw autorskich regulowana jest m.in. w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 2006 Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) Pełen tekst np. pod tym adresem:
http://lex.pl/serwis/du/2006/0631.htm

Rodzaje praw autorskich

Po pierwsze jak już moi przedmówcy trafie spostrzegli, prawa autorskie dzielą się co do zasady na:

• autorskie prawa osobiste (art.16 ustawy)
• autorskie prawa majątkowe (art. 17 ustawy)

I wniosek:
Autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem – czyli nie możemy ich sprzedać czy nimi rozporządzać itp.

Twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu (autorskie prawa majątkowe) – wynika z powyższego, że prawa majątkowe mogą być przedmiotem obrotu na rynku.
Powstaje pytanie w jaki sposób można nimi rozporządzać (tj. zbywać je, przenosić itp.)

Przeniesienie praw majątkowych

Zagadnienie to reguluje art. 41 ust. 2 ustawy:
Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej "licencją", obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione.

II wniosek:

• przenieść prawa majątkowe możemy np. w umowie
• musimy wskazać tzw. pola eksploatacji czyli jak i w jakim zakresie nabywca będzie mógł korzystać na naszych zdjęć
• możliwe jest udzielenie tylko licencji na „korzystanie” ze zdjęć – czyli jest to o wiele węższy zakres od przeniesienia praw majątkowych.

Treść umowy przenoszącej prawa majątkowe:

Oczywiście istnieje mnóstwo konstrukcji, zapisów i klauzul do umieszczenia w takiej umowie. Podam kilka istotnych moim zdaniem elementów.

1. Jeżeli z umowy nie wynika, że przeniesienie autorskich praw majątkowych lub udzielenie licencji nastąpiło nieodpłatnie, twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. (art. 43 ustawy)
2. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. (art. 53 ustawy). Czyli nic na gębę !! Tylko umowa.
3. Odrębne pola eksploatacji stanowią w szczególności:
   a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu - wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
   b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono - wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy;
   c) w zakresie rozpowszechniania utworu w sposób inny niż określony w pkt 2 - publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
4. W braku wyraźnego postanowienia o przeniesieniu prawa, uważa się, że twórca udzielił licencji (art. 65)
5. Umowa licencyjna uprawnia do korzystania z utworu w okresie pięciu lat na terytorium państwa, w którym licencjobiorca ma swoją siedzibę, chyba że w umowie postanowiono inaczej (art. 66)

REASUMUJĄC:

W moim doświadczeniu z reguły w 99% przypadków zawierana jest ze zlecającym/zleceniodawcą umowa o dzieło bądź zlecenia. Określone jest w niej:

• co i kiedy fotografujemy
• kto zapewnia koszt wynajmu miejsca i modeli/przedmiotów itp.
• określamy termin wykonania sesji i przekazania zdjęć na nośniku
• określamy wysokość wynagrodzenia nam przysługującego, sposób i termin jego płatności. Z reguły zleceniodawca zawiera w tym punkcie zapis, iż wynagrodzenie obejmuje wykonanie zdjęć i przeniesienie na niego autorskich praw majątkowych na polach eksploatacji wymienionych w umowie
• wskazuję zakres pól eksploatacji na jakich przenoszę prawa majątkowe.

Przykładowe zapisy z umowy dot. przeniesienia praw i wynagrodzenia:

1. Wykonawca przenosi na Zamawiającego autorskie prawa majątkowe do zdjęć oraz ich wielokrotnego wykorzystania w nieograniczonym czasie, na polach eksploatacji określonych w ust. 3 poniżej, w zamian za wynagrodzenie określone w § ……… ust. ……… Umowy.
2. Wykonawca przenosi również na Zamawiającego własność nośnika na którym nagrane są zdjęcia w zamian za wynagrodzenie określone w § ……… ust. ……… Umowy.
3. Zamawiający może utrwalać i zwielokrotniać a w szczególności fotografować, reprodukować, kopiować, powielać i edytować zdjęcia w dowolny sposób, jaki uzna za stosowny, a także może obracać w szczególności wprowadzać do obrotu i rozpowszechniać zdjęcia, w zamian za uiszczenie na rzecz Wykonawcy wynagrodzenia określonego w § ………… ust. ……… Umowy.
4. Wykonawca niniejszym wyraża zgodę na kontynuację, przeróbki, dokonywanie zmian w zdjęciach wykonanych i odebranych przez Zamawiającego, w zamian za wynagrodzenie określone w § ……… ust. ……… Umowy.

Z tytułu prawidłowego i kompleksowego wykonania Usług (lub czynności) wskazanych w § …… ust. ………… Umowy tj.: wykonania zdjęć ……………, przeniesienia na Zamawiającego majątkowych praw autorskich do zdjęć na polach eksploatacji określonych w § ……… ust. ……… powyżej, z tytułu przeniesienia na Zamawiającego własności nośnika ze zdjęciami, Zamawiający zapłaci Wykonawcy wynagrodzenie w wysokości netto …………… zł.


Mam nadzieję, że wyjaśniłem nieco materię praw autorskich.


Odnośnie lojalek czy zakazie konkurencji: oczywiście istnieje taka możliwość (nie tylko w prawie pracy i etacie). Wystarczy zwykła umowa cywilno-prawna o wykonywaniu przez Ciebie zdjęć na zasadzie wyłączności na rzecz Zleceniodawcy przez dany okres czasu. Ale tak jak zauważył masahuku – czy będzie to dla Ciebie opłacalne?


Dominooo:

Odnośnie Twojej wizyty u prawnika i jego opinii – w pełni się z nią zgadzam.
Zwróćcie uwagę na zapis art.1 ustawy:
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).


Wniosek: Nie każde zdjęcie jest utworem.

Żeby to zrozumień poniżej wklejam kilka tez orzeczeń Sądu Najwyższego:

1. Ochronie podlega każdy przejaw twórczości, również skonkretyzowana, ujawniona w dziele idea (pomysł). Aby przysługiwała tej idei ochrona musi ona odpowiadać cechom przedmiotu prawa autorskiego - musi zatem być oryginalna i mieć twórczy, indywidualny charakter.
2. Stwierdzenie, że utwór stanowi przejaw "działalności twórczej", oznacza, że utwór powinien stanowić rezultat działalności o charakterze kreacyjnym. Przesłanka ta, niekiedy określana jako przesłanka "oryginalności" utworu, zrealizowana jest wówczas, gdy istnieje subiektywnie nowy wytwór intelektu.
3. Ustalenie, że określona czynność (dzieło) ma charakter twórczy lub nie, nie należy do sfery zarzutów prawa materialnego, ale sfery ustaleń faktycznych, będących dopiero podstawą zastosowania prawa.
4. Nie może być uznany za utwór i objęty ochroną prawa autorskiego taki przejaw ludzkiej aktywności umysłowej, któremu brak cech dostatecznie indywidualizujących, to jest odróżniających go od innych wytworów podobnego rodzaju i przeznaczenia.

pozdr
wik

[Dominooo]

Dominooo:

Odnośnie Twojej wizyty u prawnika i jego opinii – w pełni się z nią zgadzam.
Zwróćcie uwagę na zapis art.1 ustawy:
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).


Wniosek: Nie każde zdjęcie jest utworem.

Żeby to zrozumień poniżej wklejam kilka tez orzeczeń Sądu Najwyższego:

1. Ochronie podlega każdy przejaw twórczości, również skonkretyzowana, ujawniona w dziele idea (pomysł). Aby przysługiwała tej idei ochrona musi ona odpowiadać cechom przedmiotu prawa autorskiego - musi zatem być oryginalna i mieć twórczy, indywidualny charakter.
2. Stwierdzenie, że utwór stanowi przejaw "działalności twórczej", oznacza, że utwór powinien stanowić rezultat działalności o charakterze kreacyjnym. Przesłanka ta, niekiedy określana jako przesłanka "oryginalności" utworu, zrealizowana jest wówczas, gdy istnieje subiektywnie nowy wytwór intelektu.
3. Ustalenie, że określona czynność (dzieło) ma charakter twórczy lub nie, nie należy do sfery zarzutów prawa materialnego, ale sfery ustaleń faktycznych, będących dopiero podstawą zastosowania prawa.
4. Nie może być uznany za utwór i objęty ochroną prawa autorskiego taki przejaw ludzkiej aktywności umysłowej, któremu brak cech dostatecznie indywidualizujących, to jest odróżniających go od innych wytworów podobnego rodzaju i przeznaczenia.

pozdr
wik

Dziękuję za wyczerpujące wytłumaczenie pewnych kwestii.

Rozumiem, że ochroną praw autorskich będzie uznany każdy utwór (w tym przypadku zdjęcie), który wyróżnaia się spośród innych, posiada cechy indywidualne odróżnaiające go od innych wytworów podobnego rodzaju i przeznaczenia oraz gdy zainstnieje jako subiektywnie nowy wytwór intelektu.

Czyli jak jest w przypadku fotografii wnętrz?

W moim rozumieniu, każde zdjęcie przedstawia wizerunek miejsca, który jest niepowtarzalny, wcześniej nie sfotografowany i w pewnym względzie zastrzeżony przed publicznym fotografowaniem przez inne osoby.
Na fotografiach zostaje uwieczniony indywidualny punkt widzenia z dodatkowymi elementami własnej aranżacji.

Nie próbuję doszukiwać na siłę swoich praw, ale czy można w ten sposób to interpretować?

[airhead]

Odnośnie Twojej wizyty u prawnika i jego opinii – w pełni się z nią zgadzam.
Zwróćcie uwagę na zapis art.1 ustawy:
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).


Wniosek: Nie każde zdjęcie jest utworem.

Żeby to zrozumień poniżej wklejam kilka tez orzeczeń Sądu Najwyższego:

1. Ochronie podlega każdy przejaw twórczości, również skonkretyzowana, ujawniona w dziele idea (pomysł). Aby przysługiwała tej idei ochrona musi ona odpowiadać cechom przedmiotu prawa autorskiego - musi zatem być oryginalna i mieć twórczy, indywidualny charakter.
2. Stwierdzenie, że utwór stanowi przejaw "działalności twórczej", oznacza, że utwór powinien stanowić rezultat działalności o charakterze kreacyjnym. Przesłanka ta, niekiedy określana jako przesłanka "oryginalności" utworu, zrealizowana jest wówczas, gdy istnieje subiektywnie nowy wytwór intelektu.
3. Ustalenie, że określona czynność (dzieło) ma charakter twórczy lub nie, nie należy do sfery zarzutów prawa materialnego, ale sfery ustaleń faktycznych, będących dopiero podstawą zastosowania prawa.
4. Nie może być uznany za utwór i objęty ochroną prawa autorskiego taki przejaw ludzkiej aktywności umysłowej, któremu brak cech dostatecznie indywidualizujących, to jest odróżniających go od innych wytworów podobnego rodzaju i przeznaczenia.

pozdr
wik

a w praktyce, to jakie zdjęcia nie są utworami?

[Vitez]

a w praktyce, to jakie zdjęcia nie są utworami?

Patrząc na punkt 1. to... te pstryknięte bez pomysłu .

[Olszewski]

Witam,

Pewna znana wszystkim i dosyc intensywnie reklamująca swoją marke siec handlowa umiescila w dziale "FOTO" jedno z moich zdjec (ktore notabene mialem wyslac na konkurs National Geographic) w gablocie. Wszystko byłoby OK gdyby poprosili mnie o zgodę. Kiedys wywoływałem w tym sklepie zdjecia (gdyz swiadczą taką usługę) i widocznie którys z uprzejmych panow zachowal to zdjecie w celu pozniejszego wykorzystania ich w gablocie bez mojej wiedzy.
Przeczytalem Ustawe o prawach autorskich i prawach pokrewnych i wiem ze są mi winni wynagrodzenie majątkowe lub sprawa może trafic do sądu cywilnego.
Mój dylemat polega na tym, ile za to zdjecie mogę dostac? Czy ktos mial podobną sytuacje?

[Kubaman]

zawołaj 1000PLN. Jeśli się nie zgodzą, to powiedz, że idziesz do sądu w sprawie złamania przez nich prawa (odszkodowanie plus koszty sądowe będą wyższe). I od razu do lokalnej gazety lub dwóch. I najlepiej powiedz, że znasz naczelnego. Jak kradną, niech teraz płacą z nawiązką.