Monitor LCD - jaki ?

[Tom01]

McKane ma rację, architekt i 1970NX lub NXp to nieporozumienie. W zastosowaniach tego typu jest kilka żelaznych cech, które monitor musi spełniać, a ww monitory nie robią tego nawet w części. Ponadto czytając opinię, mam wrażenie, że monitory nie były właściwie ustawione. Ekrany nie mogą stać w linii, bo wówczas faktycznie występują skrajnie niekorzystne kąty patrzenia. Powinny być ustawione "w kółko", równolegle do stycznych okręgu w którego centrum jest operator. Profesjonalne podstawy do stanowisk wielomonitorowych są już tak wyprofilowane fabrycznie.

PS. Parowanie monitorów, aby kolorystyka, punkty czerni itp były identyczne to ciężka sprawa. W zastosowaniach gdzie to naprawdę jest ważne, dobiera sie komponenty na etapie montażu monitora.

[Tom01]

Obiecałem komuś badanie Della serii 2007/2407WFP. Akurat wpadł nam taki do laboratorium. Pomiary wykonałem na modelu 2007WFP, który jest analogiczny konstrukcyjnie do 2407WFP. Dla formalności potwierdzę ww, jeśli nadarzy mi sie okazja na 2407WFP i 2407WFP-HC.

Zbadałem krzywą korekcji dla zadanych parametrów: punkt bieli D65, punkt czerni minimalny. Poniżej najlepsze rezultaty jakie udało się uzyskać.

źródło

Jak widać monitor lepiej kalibruje się dla maksymalnych jasności, znacznie gorzej wypadając w miarę zmniejszania mocy podświetlenia. Oczywiście taka krzywa nie jest jedynym i miarodajnym kryterium oceny, ale można to i owo wywnioskować. Wniosek jest niepokojący, gdyż w monitorze pojawiają się spore błędy w cieniach przy standardowych warunkach pracy. Znacznie lepiej jest przy 200 cd/m^2 ale, po pierwsze nikt szanujący swoje oczy, nie będzie pracował przy tak jasnym monitorze, a po drugie maksymalna jasność panelu szybko spadnie w miarę degradacji świetlówek.

Jednakże nawet przy maksymalnej jasności nie jest dobrze. Gradient szarości jest co prawda cały, bez znaczących obcięć na skrajach, ale w regularne szaro-zielone pasy (tzw pasma Macha) o szerokości około 15 odcieni. Świadczy to o niepożądanych efektach działania modułu FRC. Jest też niestabilność temperaturowa wyświetlacza, widoczna w postaci losowych pofalowań krzywej, ale nie jest to wielki problem, gdyż przesłania go większy - rzeczone zielone pasy.

Zwraca uwagę dość wysoki punkt czerni, nawet pow 0,3 cd/m^2. Jest to ponad dwukrotnie jaśniejsza czerń, niż na konkurencyjnym cenowo Eizo S1931. Również 8-bitowy konkurencyjny Nec 20WGX2 ma znacznie lepsze wyniki. W warunkach dziennych nie ma to wielkiego znaczenia, ale nabiera wagi wieczorem. Subiektywnie, czerń na Dell 2007WFP świeci na fioletowo.

To tyle. Proszę wybaczyć brak większej ilości zdjęć i wykresów, ale to uwagi na szybko, nie test.

[Tomasz Urbanowicz]

To ja też coś pokaże

Miałem przez ok. rok CRT IIyama z serii Vision Master Pro 17 calowy. Na początku sprawował się nawet nieźle – kontrast wydawał się ok, geomertria też nie była najgorsza. Jednak po ok. 8 miesiącach coś w nim było nie tak – spadł kontrast. Trochę dziwiło mnie że po tak krótkim (chyba) czasie, ale bardzo się tym nie przejmowałem gdyż i tak planowałem LCD. Gdy nabyłem drogą kupna kalibrator przeprowadziłem na nim kalibracje/oprofilowanie – pkt czerni był na poziomie 0.8-0.9 cd/m2 a pkt bieli max co dało mi się uzyskać to było 85 cd/m2. Kontrast wyszedł w najlepszym przypadku na poziomie 106:1 (norma Adobe/ICC mówi że min. to 230:1). Czerń raczej szarawa (niestety nie mam wykresu krzywej).

Następny monitor, z którego do tej pory jeszcze korzystam, to tani allegrowy AOC 17 calowy LCD (w pracy). Przykład krzywej przy 120 cd/m2, czerń 0,43 cd/m2:

źródło

Monitor ten ma wiele wad: raz matryca (TN) – trzeba naprawdę precyzyjnie prosto patrzeć na monitor żeby kolory były prawidłowe. Przy ustawieniu oczu na środku monitora u góry i na dole już jest inaczej. Monitor ten ma fabrycznie ma bardzo dużą dominantę niebieskiego – czarny na tym monitorze jest wyraźnie granatowy. Przy podniesieniu odrobine pkt czerni różnica między niebieskim a pozostałym kolorami w czerni na wykresie jest na poziomie 0,45 cd/m2. Czerń po takiej kalibracji ma chrominancje pkt bieli, ale wypadkowy pkt czerni jest na poziomie 0,88 cd/m2. Kontrast przez to 136:1. I teraz wybór: albo przyzwyczajamy się do granatowej czerni i mamy kontrast 280:1, albo szarawa czerń i kontrast 136:1. Gradient szarości w cieniach przy „czerni” nominalnej jest zaburzony.

Kolejny monitor Samsung 971P.
Bardzo fajny design, brak OSD w monitorze. Wykres przy 120 cd/m2 i czerni 0,14 cd/m2 przedstawiam poniżej:

źródło

Trzeba szczerze powiedzieć, że czerń ma niezłą – 0,14 cd/m2 to niezły wynik. Ma on jednak spory problem w cieniach – bez oprofilowania/kalibracji słabo widać w cieniach. Poza tym przy czarnej planszy widać wyraźnie skąd świeca lampy (przy rogach). Gradient nie jest płynny. Jako, że na co dzień nie pracuje się na gradientach, mógłbym do tego przywyknąć (podświadomie jednak trochę by mnie to irytowało), gdyby nie jakość lamp! Po 8 miesiącach użytkowania lampy siadły: przy włączeniu monitora gdy jest zimy trzeba ok. 10 min żeby przestał „migać” i co chwile się wyłączać. Być może podlega to gwarancji (wysyłam dzisiaj do serwisu) ale słyszałem, że jakość lamp w Samsungach ma wiele do życzenia.

Monitor Samsung 970P – podobnie jak 971P. Na razie nic niepokojącego z lampami się nie dzieje, aczkolwiek użytkowany jest dopiero od 2 tygodni Profilować trzeba z racji cieni (zresztą nie tylko z tej racji ). Gradient nie jest płynny.

No i mój najnowszy nabytek EIZO S1931 (kupiłem u Tom01 po uprzednich jego ponad miesięcznych fachowych konsultacjach).
Krzywa przy kalibracji na 120 cd/m2 przy czerni na poziomie 0,1-0,12 cd/m2:

źródło

Pierwsze wrażenia to solidna obudowa, nie widać tak nachalnie lamp podświetlających – bardzo równomierne podświetlenie. Nie ma problemów w cieniach. Gradient praktycznie płynny, OSD w monitorze . Kabel analogowy w komplecie solidny – brak zakłóceń przy podłączeniu do wyjścia analogowego na karcie graficznej (zakłócenia miałem przy Samsungu – pewnie dali słaby kabel).
Zdaję sobie sprawę, że pewnie nie jest to monitor z wysokiej półki, jednak na moje potrzeby w zupełności mi wystarczy. Dodam, że gwarancja 5 lat.
Na koniec jeszcze chciałbym dopowiedzieć, że każdy monitor praktycznie wymaga kalibracji/oprofilowania. U jednego odchyłka DeltaE jest spora u innych mała, jednak ona jest Pomijając fakt, że ustawienie w OSD pkt bieli na 6500K zawsze odbiega od tej zmierzonej, to gamma również odbiega (w tańszym modelach bardziej) od zamierzonej 2.2. Gamma w monitorach może przybierać wartości od 1.8-2.6.
Swego czasu przed oprofilowaniem mojego Samsunga miałem gamme 2.4 przez co zdjęcia które dałem do skalibrowanego labu wyszły blade...

[SAM]

TOM01, bardzo proszę o opinię o monitorze: 23" Apple Cinema Display Flat Panel HD. Monitory Apple kupowane są razem z Mac-ami przez studia graficzne do edycji, składu tekstu oraz obróbki grafiki.
A w szczególności interesuje mnie, jak jest z kalibracją tych monitorów ?

[Tom01]

Monitory Apple są kupowane z komputerami do zastosowań graficznych ale głównie z przyzwyczajenia. Obecne Apple Cinema Display nie ma nic wspólnego ze starszymi konstrukcjami, ich zaletami i przeznaczeniem. Ogólnie, są to przeciętne monitory, bez możliwości sprzętowej kalibracji. Wg producenta kierowane głównie do użytkowników domowych.

Nie jest to tylko moja opinia. Często spotykam się z potrzebami zgłaszanymi przez firmy, które kupiły takie monitory. Pierwszy lepszy Eizo serii L lub Nec 90 daje zdecydowanie wyższej jakości obraz, bez typowych defektów.

[pst]

moda na wykresy - mam i ja ;-)

mój stary ~5 letni CTX 17'' na sony trinitron

źródło

niestety wykres taki mały bo nie potrafie zrobic większego
wcześniej pisałem że przy tym crt nie umiałem dociągnąć odpowiednio brightness ale to nie prawda
na tym crt nie potrafiłem dociągnąć contrastu tak aby sie znalazł na zielonym polu

a tu nowy nabytek 21.3'' eizo s2100

źródło

krzywe sa prawie proste ;-)

kuleje u mnie oświetlenie - bo mam stanowisko w sypialni i groszkowe uspokajające ściany oraz żyrandol i trzy żarówy; stąd trochę za jasno i niska temp - ale to zmienie w krótkim czasie (po zmianie powinienem mieć ~6000k i ~65-70lux)
jedyne czego nie do końca zakumałm to luminancji - podczas kalibracji osiągnąłem cel 110candeli przy około 36% brightness - w podsumowaniu wychodzi ze luminancja osiągnęł 118,5candeli
natomiast pkt czerni wydaje sie być bardzo dobry

przy kalibracji również należało ustawić kontrast - wstyd przyznać ale nie umiałem znaleźć go w osd monitora... jedyną podobną ikoną było GAIN (ikona jako okrąg w połowie zaczerniony w połowie nie)
ale GAIN to wzmocnienie - po wybraniu tej opcji mogłem ustawić GAIN dla kazdego kanału RGB osobno
fabrycznie było na 100% - i tak zostawiłem; przy kalibracji eye one display 2 wskaźnik przy ustawianiu kontrastu był idealnie na środku zielonego pola

EDIT__________________________
dodam że nie instalowałem żadnego softu z załączonej plyty cd - przeglądnąłem tylko instrukcje monitora
wszystkie nastawy robiłem z poziomu osd monitora

[Tom01]

jedyne czego nie do końca zakumałm to luminancji - podczas kalibracji osiągnąłem cel 110candeli przy około 36% brightness - w podsumowaniu wychodzi ze luminancja osiągnęł 118,5candeli

Bo, jak widać, niewłaściwie była korygowana. Ten sposób kalibracji wymaga pogrzebania w monitorze. Do S2100 najlepiej użyć Lafota LMC03, wszystko robi się samo, profiler ma dostęp do elektroniki monitora i końcowy efekt jest lepszy. Krzywe w Mach3 są idealistyczne. Prawdziwe wyglądają troszkę gorzej. Monitor, jak większość na S-PVA odrobinę "ociepla", ale nie jest to problemem. Płynność gradientów i przebarwienia są natomiast na bardzo dobrym poziomie. Ogólnie, jest to monitor z pogranicza amatorskich i profi.

przy kalibracji również należało ustawić kontrast - wstyd przyznać ale nie umiałem znaleźć go w osd monitora.

Regulatora kontrastu nie ma w LCD. W monitorach w których pozornie jest, nie jest właściwym regulatorem kontrastu, tylko "obcinaczem" matrycy, który i tak trzeba nastawiać na 100%. Inaczej zaburza charakterystykę jasności i pogarsza czas reakcji.

[Tomasz Urbanowicz]

@pst
Dlaczego ustawiłeś w EIZO temperaturę na native?

Ja spytam o coś co pewnie wyda się banalne
Jak należy ustawić prawidłowo monitor na stanowisku pracy i w na jakiej wysokości względem monitora powinny znaleźć się oczy? Ustawienie monitora oczywiście dotyczy jego "spozycjonowania" tj. czy ekran powiniem być prostopadły do podłoża/biurka czy też nie?
Naszkicowałem dwa warianty:

źródło

Logiczne wydaje się ustawienie "oka" w połowie wysokości monitora przy 90 stopniowym ustawieniu go względem podłoża ("drogi" wzroku do górnej i dolnej krawędzi powinny chyba być jednakowe).

[Tom01]

Ja spytam o coś co pewnie wyda się banalne

Ustawienie monitora jest rzeczą w dużym stopniu uznaniową, ale charakterystyki kątowe większości wyświetlaczy mają spora tolerancje w górę a małą w dół. Należy z tego wnioskować, że oko powinno być na prostopadłej przecinającej ekran w około 2/3 wysokości. Łatwo taką zależność zaobserwować na monitorach z TN. Kąty są tak małe, że często trzeba ustawiać wzrok na wysokości górnej ramki.

[Tom01]

@pst
Dlaczego ustawiłeś w EIZO temperaturę na native?

Oświetlenie 2500K to i tak masakra. Błędy 300K w punkcie bieli to małe piwo. Ale i tak właściwiej byłoby kalibrować na 6500K.