Wraz z zakończeniem produkcji monitorów CRT Adobe zrezygnowało z automatycznego instalowania aplikacji Adobe Gamma - jest ona skuteczna wyłącznie przy kalibracji wizualnej monitorów CRT - w przypadku LCD kalibracja wizualna praktycznie nie ma większego sensu.Zamieszczone przez orrro
Dlaczego? Jakie różnice pomiędzy CRT i LCD uniemożliwiają nieprzystosowanym do tego urządzeniom kalibracji ekranu, oraz uniemożliwiają wykonanie "efektywnej" kalibracji wizualnej?
Charakterystyka gradacji kineskopu CRT odpowiadała przebiegowi prostej funkcji wykładniczej (a dokładnie gamma 2,5). Jeśli więc wyregulowało się gammę choćby dla jednego waloru szarości, to monitor w całym swym zakresie był wyregulowany do danej funkcji gamma.
Tymczasem charakterystyka panelu LCD może zamiast nieskomplikowanej krzywej przypominać "fale dunaju" - w upraszczeniu powiedzmy w światłach gamma 3, w śródtonach gamma 2,6 a w cieniach dla odmiany 1,8 - jednym słowem nawet jeśli wyregulujemy gammę dla jednego waloru, w pozostałych może być jeszcze gorzej. Na domiar złego każdy z kanałów RGB może być popieprzony w całkowicie odmienny sposób, a w dodatku wzorce stosowane do wizualnej kalibracji CRT dlaczegoś nie najlepiej sprawdzaja się podczas wizualnej kalibracji LCD...
Pytanie zadawałem myśląc o różnicach w kalibratorach sprzętowych (podobno nie wszystkie mogły prawidłowo kalibrować wyświetlacze ciekłokrystaliczne). Z tego, co piszesz rozumiem, że kalibrator umożliwiający kalibrację LCD wykonuje pomiar gammy w kilku punktach krzywej i pewnie jeszcze dla każdego kanału osobno. Jeśli się mylę, popraw, bo nie chcę na wstępnym etapie przyswajania problemu bazować w dalszych dedukcjach na swoich błędnych wcześniejszych domysłach bazujących niejednokrotnie na szczątkowych informacjach.
Zastanawia mnie jeszcze to, co zawsze mi bardzo przeszkadzało w CRT: szarość maski oraz różne jej odcienie w zależności od marki sprzętu (obszaru pomiędzy świecącymi punktami luminoforu) oraz rozpraszanie wewnętrzne (jak dla mnie zauważalne) w grubym szkle lampy kineskopowej. O ile z pierwszym można sobie było w pewnym stopniu poradzić pracując przy braku oświetlenia zewnętrznego, o tyle drugi przypadek nawet w dobrej klasie monitorów owocował zawsze swego rodzaju zaszarzeniem (spłyceniem nasycenia) wywoływanym prawdopodobnie superpozycją sąsiadujących ze sobą barw.
Zastanawia mnie, więc, czy również to uwzględniają algorytmy kalibracji i czy również to powoduje, że nie można zastosować kalibratorów obsługujących CRT do LCD.
Zastanawia mnie też, czy kalibrator na jakimś etapie testu czerni monitora świeci swoim źródłem światła, by uwzględnić wpływ efektów występujących na powierzchni monitora w przypadku kalibracji uwzględniającej światło zastane w studio.
Istotnie - kalibracja gradacji polega na wykonaniu pomiarów kilku walorów od czerni, przez cienie, śródtony, światła do bieli i wprowadzenie korekty dla każdego z kanałów z osobna.
Co do kolorymetrów - starsze konstrukcje zostały policzone dla widma spektralnego kineskopów CRT. W przypadku monitorów LCD jako podświetlenie zastosowano CCFL (jarzeniówy) o zupełnie innym widmie spektralnym, co wymagało policzonych dla tego iluminantu kolorymetru - obecnie oferowane kolorymetry DTP94B, i1d2 oraz Spyder3 radzą sobie z nimi całkiem dobrze. Problem pojawia się w przypadku monitorów szerokogamutowych oraz podświetlanych LED - w pierwszym przypadku producenci używają CCFL o innym widmie spektralnym, a że w przypadku LED widmo jest kompletnie inne, to już oczywista oczywistość. Fakt ten powoduje, że podobnie jak po przejściu z LCD na CRT kolorymetry znowu nie są dobrze policzone i dają się wyprowadzić w krzaczory. Teoretycznie najnowszy Spyder3 był konstruowany z uwzględnieniem faktu pojawienia się szerokogamutowców i LED, ale w praktyce ponoć bywa z tym różnie.
W przypadku tego typu konstrukcji rozwiązaniem jest zastosowanie spektroradiometru (np. i1pro lub ColorMunki), w których zasada działania jest inna. Kolorymetr XYZ próbkuje widmo naśladując reakcję oka obserwatora - w oku mamy trzy rodzaje czopków uczulonych na długości fal odpowiadających czerwieni, zieleni i niebieskiemu - i właśnie w takie filtry barwne zaopatrzone są trzy diody kolorymetru. Czwarty sensor dokonuje dodatkowego pomiaru zakresu niebieskiego, odpowiadającego funkcji uczulenia czopków na czerwień, która wykazuje również pewną czułość w niebieskiej części widma. Ponieważ jednak funkcja czułości czujników kolorymetru nie odpowiada idealnie funkcji czułości ludzkiego oka, muszą być dokonywane dodatkowe obliczenia z uwzględnieniem charakterystyki mierzonego iluminantu. W przypadku Spydera3 zwiększono wprawdzie ilość czujników i filtrów barwnych do 7, jednak dalej dodatkowe obliczenia są tutaj potrzebne.
Inaczej wygląda sytuacja w przypadku spektrofotometrów - za pomocą matrycy CCD składającej się ze 128 elementów oraz holograficznej siatki dyfrakcyjnej skanują one całą widzialną cześć widma co 10nm (a właściwie co 3,333nm z uśrednieniem pomiarów do zakresów 10nm). Dzięki uzyskiwaniu kompletnych danych spektralnych mierzonej próbki urządzenie może dokonywać dokładnych pomiarów kolorymetrycznych niezależnie od charakterystyki iluminantu użytego do podświetlenia monitora i radzą sobie z każdą francą, nawet podświetloną LED, czy szerokogamutowymi CCFL.
Zjawisko rozmywania się plamki w LCD nie występuje - w stosunku do CRT są one obłąkańczo ostre.
W CRT faktycznie występował problem obniżenia współczynnika kontrastu przez oświetlenie z otoczenia, na co receptą było wyłącznie sterylizowanie warunków - idealne pomieszczenie do krytycznej oceny barw pomalowane było na szaro, ściana naprzeciw monitora na czarno, oświetlenie miało być utrzymane na poziomie półmroku, a operator dostawał w zestawie z monitorem czarny fartuszek.
W LCD problemem jest już kiepska, świecąca czerń samego wyświetlacza, która jest znacznie gorsza niż w CRT. Jednak w przeciwieństwie do CRT, którego kalibrowało się na 80-90 cdm2, bo przy wyższej jaskrawości ulegał szybkiej degradacji, w LCD nie mamy problemu z pracą na znacznie wyższym poziomie jaskrawości - 120-160cdm2, dzięki czemu możemy pracować w jaśniejszym środowisku, nie musimy się tak bardzo martwić kwestią sterylizacji otoczenia. Problematyczna jest jedynie praca w ciemnym pomieszczeniu, w nocy itd. - ciężko wtedy pracować z tak jasnym panelem, a na niższych jaskrawościach kiepska czerń może stać się problematyczna - współczynnik kontrasu wyświetlanego obrazu może być zbyt mały dla potrzeb obróbki fotografii.
Te dwie rzeczy wydają mi się w lekkiej sprzeczności. Chodzi o to, że te trzy filtry barwne w kolorymetrze "oszukują" i nie próbują naśladować reakcji oka, tylko idą na skróty, np. mierząc z innym filtrem i wprowadzając poprawki w oparciu o znane widmo monitora?
PS. "Widmo spektralne" to pleonazm ;-)
Uprawnienia umieszczania postów
Odpowiedz z cytatem