Ustawienia ostrości hiperfokakalnej - praktyka.

[scyther5]

Witam,
Panowie/Panie mam gorącą prośbę. Otóż pół dnia siedzę i czytam o tej ostrości hiperfokalnej i mniej więcej już "wszystko" wiem. Mniej więcej:)
Zadam więc konkretne pytania, które powinny mnie już w pełni uświadomić, także z góry dziękuję i proszę o wyrozumiałość.

Przykład: zdjęcie zwykłego wielkiego pola (nie mam żadnych dodatkowych obiektów typu drzewo itp), 24mm, f8, odległość 100m (teoretycznie wpisałem 100).
Kalkulator podał hiperfokal na 3,81m.

1. W kalkulatorach jest pole "odległości". Nie do końca wiem, jaką podać tą odległość, od czego to zależy?
2. Jak to w praktyce ustawić na obiektywie, wkleję screen bo tego tematu nie mogę skumać.


https://canon-board.info//brak.gif
źródło (https://dl.dropboxusercontent.com/u/58964804/CanonBoard/hyperfocal.jpg)

[jan pawlak]

Jak ustawisz punkt ostrości na odległość hiperfokalną (np. z tabeli 10 metrów) to ostrość na zdjęciu będzie od połowy odległości hiperfokalnej do nieskończoności, czyli od 5m do nieskończoności.

Ja nosze ze sobą w plecaku ściągę, dla f/5,6 (optymalna dla moich obiektywów)
ogniskowa [mm] -> hiperfokalna [m]
16 -> 1,6
24 -> 3,5
70 -> 29
200 -> 236

jp

[scyther5]

Jak ustawisz punkt ostrości na odległość hiperfokalną (np. z tabeli 10 metrów) to ostrość na zdjęciu będzie od połowy odległości hiperfokalnej do nieskończoności, czyli od 5m do nieskończoności.
jp

Czyli mam rozumieć, że jeżeli chcę, aby ostrość była (zaczynała się) na przykład od 3m ode mnie (bo zakładam, że jest tam jakiś obiekt, który chciałbym aby był ostry), to w kalkulatorze wpisuje ODLEGŁOŚĆ 6m?
Jeżeli TAK, to według kalkulatora (24mm, f8, 6m) hiperfokalna to 3,81m, a więc na obiektywie, wybieram z dolnej podziałki "mniej więcej" tą wartość? I żeby być pewniejszym poprawność dobrze wtedy zwiększyć przysłonę na np. 11?

EDIT: chyba jednak trochę źle kombinuję z tą odległością bo to różnie bywa kalkulatorze, wracam , więc do pierwszego pytania.

[Kuba1]

Czyli mam rozumieć, że jeżeli chcę, aby ostrość była (zaczynała się) na przykład od 3m ode mnie (bo zakładam, że jest tam jakiś obiekt, który chciałbym aby był ostry), to w kalkulatorze wpisuje ODLEGŁOŚĆ 6m?
Jeżeli TAK, to według kalkulatora (24mm, f8, 6m) hiperfokalna to 3,81m, a więc na obiektywie, wybieram z dolnej podziałki "mniej więcej" tą wartość? I żeby być pewniejszym poprawność dobrze wtedy zwiększyć przysłonę na np. 11?

EDIT: chyba jednak trochę źle kombinuję z tą odległością bo to różnie bywa kalkulatorze, wracam , więc do pierwszego pytania.

JP już Ci to prosto i dobrze wytłumaczył, więc nie musisz kombinować.
Jeśli żądasz głębi ostrości od 3m do ∞, w kalkulatorze podaj: przysłonę jaka Cię interesuje, oraz ogniskową obiektywu. Teraz, jeśli Twój kalkulator jest w stanie podać na tym etapie odległość hiperfokalną, to po prostu sprawdzasz, czy jej połowa załatwia Twój problem. Jeśli jednak musisz wpisać odległość, to wpisz cokolwiek, żeby poznać odl. hiperfokalną - jest stała dla danej ogniskowej i przysłony. Nie zależy ona od rozmieszczenia obiektów w Twojej scenie, ani od punktu ostrości jaki ustawisz. Wobec powyższego, w Twoim przypadku można jeszcze otworzyć obiektyw 24mm do f5.6 i ustawiając punkt ostrości na 6m uzyskać teoretycznie głębię od 2.84m -> ∞.

Druga sprawa - na zoomach masz zbyt małą dokładność zaznaczonej podziałki, więc w przypadku 24-70 nie radzę ustawiać "na podziałkę", tylko wyostrzyć AF-em na punkt znajdujący się w pożądanej odległości (na oko oczywiście). Chyba, że ustawiasz na 1m lub 3m ;)

[jan pawlak]

odległość hiperfokalna

Jeśli odległość hiperfokalna "wyjdzie z tabelki ", dla :
- matrycy Twojego aparatu
- ustawionej przesłony
równa np. 8 metrów, to jeśli ustawisz ostrość na te 8 metrów to będziesz miał głębię ostrość od 4m do nieskończoności.
Jeśli więc Twój obiekt znajduje się dalej niż 4 m od aparatu to będzie ostry, jeśli bliżej niż 4 m od aparatu to będzie nieostry.
To wszystko i tylko tyle "mówi" odległość hiperfokalna.

Odległość hiperfokalną stosuje się wtedy gdy chce się otrzymać na zdjęciu maksymalny zakres głębi ostrości.

Ograniczenia

Trzeba te liczby traktować jedynie orientacyjnie ze względu na :

1. przyjęte założenia przy wyprowadzaniu wzoru
- powiększenie całej klatki
- obserwacji z określonej odległości
Jeśli więc obraz nie zajmuje całej klatki i go wykadrowywujesz przed powiększaniem to głębia ostrości będzie mniejsza

2. historyczność

Na głębię ostrości składają się dwa procesy :
- fizyczne rozmycie obrazu padającego na matrycę zależne tylko od ogniskowej, przesłony oraz odległości przedmiotu od obiektywu
- stopień powiększania obrazu z matrycy do rozmiaru standardowego obrazu, który to proces powiększania powoduje rozmycie ostrości a więc zmniejszanie obserwowanej na tym obrazie głębi ostrości.

Ale w erze "digital" nie powiększamy milimetrów z kliszy, zapisujemy obraz w pikselach.
I teraz wszystko zależy "z ilu pikseli składa się obraz".
Gdyby np. matryca FF na 36mm miała tyle samo pikseli co klatka APS-C na swoich 22,3 mm to obrazy z całej matrycy/klatki powiększane byłyby tyle samo razy a więc miałyby tą samą głębie ostrości

Wzór na głębię ostrości powinien zawierać więc nie rozmiar matrycy a gęstość (liniową) pikseli.

Jedyne wytłumaczenie, że tak się nie stosuje jest takie, że decydujący wpływ na zmianę ostrości mają zjawiska fizyczne związane z obiektywem, sprawa powiększania obrazu jest tutaj drugorzędna.

Tak więc stosuj wyliczone wartości głębi ostrości i hiperfokalną jedynie orientacyjnie.

jp

[scyther5]

Bardzo dziękuję za wyjaśnienia. Ogólnie wszystko jasne, trzeba w teren się udać i testy porobić.
Ciekawi mnie jeszcze jedna rzecz. Załóżmy, że punkt powinien być mniej więcej na 6m, oczywiście na podziałce manualnej obiektywu nie ma takiej możliwości (oczywiście jeżeli będę ją używał w ogóle), więc teoretycznie będę próbował ustawić taką odległość na jakiś punkt w terenie. Ale co zrobić jeżeli zdjęcie jest tego typu jak poniżej i ustawienie odległości na mniej więcej żądaną wartość jest problematyczne? Jak sobie radzicie w takiej sytuacji? Równie dobrze mogę robić zdjęcie z jakiejś "górki" itp i problem również wystąpi, tak mi się przynajmniej wydaje.


https://canon-board.info//brak.gif
źródło (https://dl.dropboxusercontent.com/u/58964804/CanonBoard/images.jpg)

EDIT: Właśnie sprawdziłem w kalkulatorze i przy ogniskowej rzędu 70mm punkt może wypaść w granicach ponad 40m a to już jest problematyczne do oceny "na oko".

[jan pawlak]

Bardzo dziękuję za wyjaśnienia. Ogólnie wszystko jasne, trzeba w teren się udać i testy porobić.
Ciekawi mnie jeszcze jedna rzecz. Załóżmy, że punkt powinien być mniej więcej na 6m, oczywiście na podziałce manualnej obiektywu nie ma takiej możliwości (oczywiście jeżeli będę ją używał w ogóle), więc teoretycznie będę próbował ustawić taką odległość na jakiś punkt w terenie. Ale co zrobić jeżeli zdjęcie jest tego typu jak poniżej i ustawienie odległości na mniej więcej żądaną wartość jest problematyczne? Jak sobie radzicie w takiej sytuacji? Równie dobrze mogę robić zdjęcie z jakiejś "górki" itp i problem również wystąpi, tak mi się przynajmniej wydaje.

https://dl.dropboxusercontent.com/u/58964804/CanonBoard/images.jpg

EDIT: Właśnie sprawdziłem w kalkulatorze i przy ogniskowej rzędu 70mm punkt może wypaść w granicach ponad 40m a to już jest problematyczne do oceny "na oko".

Ustawienie ostrości na odległość hiperfokalna daje (dla danej matrycy i przesłony) największa z możliwych głębi ostrości.
Ustawienie na inną odległość daje mniejszą głębię.

Gdy mi zależy na dużej głębi ostrości to pamiętając moje dane cytowane wyżej ustawiam na oko ostrość odpowiednio bliżej niż fotografowany obiekt.
To wszystko.
Gdy robię zdjęcia ze statywu to włączam tryb LV, robię duże powiększenie i podglądam na ekranie naciskając odpowiedni przycisk na obudowie przy bagnecie mocowania obiektywu.

jp

[fret]

Odpuść sobie hiperfokalną, to jest czysto teoretyczna wielkość o umiarkowanym związku z rzeczywistością. Ma ona dwie zasadnicze wady. Krążek rozproszenia używany do liczenia GO ma się nijak do gęstości współczesnych matryc (na FF jest to 30 um vs. ok. 6 um). Czyli GO odpowiada obszarowi najwyższej ostrości na odbitce 10x15 cm, a nie faktycznemu obszarowi maksymalnej ostrości w powiększeniu 100 %. W praktyce jest jeszcze gorzej, bo wzory na GO nie uwzględniają dyfrakcji. W okolicach f/32 na FF i f/22 na cropie krążek rozproszenia dyfrakcyjnego zrównuje się z krążkiem rozproszenia przyjmowanego do obliczania GO i mimo, że wyliczona GO jest duża, to praktycznie jest zerowa, bo żaden punkt obrazu nie spełnia założonych kryteriów ostrości. Z tych powodów wypracowano różne zaawansowane techniki ustawiania ostrości dające lepsze efekty niż korzystanie z hiperfokalnej. Oczywiście mają one sens przy naprawdę dużych wydrukach, na monitorze różnice będą widoczne przy oglądaniu zdjęć w powiększeniu. Na początek dobry jest Norman Koren, są tam też linki do innych autorów. W uproszczeniu lepsza od stosowania hiperfokalnej bywa metoda ustawiania ostrości na jakiś odległy, istotny element.

[jan pawlak]

Jasne, ale warto pamiętać od czego zależy, jaki ma rozkład głębia ostrości.
Znam faceta który robił zdjęcie i zależało mu na dużej głębi, nie korzystał z hiperfokalnej
A w domu, po wywołaniu, okazało się, że to było f/22. Teoretycznie dla tego efektu słusznie, ale była to ogniskowa 14mm.
A głębia przy 14mm przy dowolnej przesłonie jest jak ocean a rozdzielczość przy f/22 jak mydło.

Ten facet nazywa się Jan Pawlak

jp

[hensu]

Ja używam A-DEP i nie widzę problemu
https://picasaweb.google.com/118437012341723022522/CanonInneMozliwosci#5534557235528881538
W analogach było to lepiej rozwiązane, ale nie jest też złe